Έντονη δραστηριότητα παρατηρείται τον τελευταίο καιρό γύρω από τις αλλαγές που θέλει να εφαρμόσει του Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι αλλαγές στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ, αφορούν διοικητικές αλλά και λειτουργικές μεταρρυθμίσεις, που άλλοτε βρίσκουν σύμφωνους τους φοιτητές και άλλοτε όχι.
Κύρια αλλαγή, που έφερε αντιπαράθεση όλους τους πρυτάνεις/προέδρους των ιδρυμάτων, είναι η θεσμοθέτηση του Συμβουλίου Ιδρύματος, το οποίο θα αποτελείται από 7 καθηγητές, εκλεγμένους για τετραετή θητεία από τους καθηγητές του ιδρύματος, 7 εξωτερικά μέλη που επιλέγονται για τετραετή θητεία από τους εκλεγμένους καθηγητές του Συμβουλίου και ένα φοιτητή εκλεγμένο από ενιαίο ψηφοδέλτιο για ετήσια θητεία, με καθολική ψηφοφορία των ενεργών φοιτητών του τμήματος. Το Συμβούλιο Ιδρύματος με την σειρά του θα εκλέγει τον πρύτανη/πρόεδρο με φανερή ψηφοφορία για τριετή θητεία. Μέχρι τώρα ο πρύτανης/πρόεδρος ήταν μια πανίσχυρη έδρα που συντόνιζε τις λειτουργείς του ιδρύματος με μονοετή θητεία χωρίς να ελέγχεται από άλλους. Τα ιδρύματα του εξωτερικού έχουν καταργήσει το μοντέλο «πρύτανης» διότι είναι άκαρπο.
Αντίδραση στο Συμβούλιο Ιδρύματος εκφέρουν και οι φοιτητικές παρατάξεις που χάνουν την δύναμη τους διοικητικά, αφού ένας μόνο φοιτητής συμμετέχει στο Συμβούλιο. Για ορισμένους ίσως φανεί σωτήριο, πολλοί φοιτητές θεωρούν τις φοιτητοκομματικές παρατάξεις ως υπολείμματα και επιθυμούν την διάλυση τους.
Η διάρκεια των σπουδών στην ανώτατη εκπαίδευση τείνει να αλλάξει. Το νέο νομοσχέδιο προτείνει την 3ετή φοίτηση για την απόκτηση του βασικού Τίτλου Σπουδών (πτυχίο), ενώ τα μεταπτυχιακά θα έχουν διάρκεια από 1 έως 2 έτη. Με λίγα λόγια, σε 5 χρόνια ένας φοιτητής θα έχει στο χέρι του Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης, όπως ακριβώς εφαρμόζεται σε όλα τα Ιδρύματα του εξωτερικού (Bachelor και Master).
Κάθε ίδρυμα θα είναι αρμόδιο να ορίζει πως θα συμπεριφερθεί στους «αιώνιους φοιτητές». Φοιτητής θα θεωρείται όσοι εγγράφονται σε κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο από την ημέρα εγγραφής τους στην σχολή, ενώ το όριο του ν+2 θα εφαρμοστεί αυστηρά. Ορισμένες σχολές θα διαθέτουν το δικαίωμα εγγραφής ως «Μερικής φοίτησης», για φοιτητές που εργάζονται, με δικαίωμα φοίτησης 2*ν χρόνια.
Χρηματική επιβάρυνση θα αποκτήσουν οι φοιτητές που δεν θα ολοκληρώσουν τις σπουδές τους μετά το ν+2 έτος. Για κάθε επιπλέον εξάμηνο που θα εγγράφονται, καλούνται να καταβάλλουν ποσό που αντιστοιχεί σε τέσσερα (4) ημερομίσθια ενός ανειδίκευτου εργάτη για κάθε εξάμηνο της επιπλέον του ορίου δωρεάν φοίτησης, ποσό που μπορεί να αναπροσαρμόζεται με την κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, και Οικονομικών και Εργασίας, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Εξαίρετες περιπτώσεις αποτελούν φοιτητές με προβλήματα υγείας που δεν θα επιβαρυνθούν με το πόσο.
Δικαίωμα εξέτασης μαθήματος από επιτροπή μπορεί να ζητήσει ένας φοιτητής αν κοπεί σε ένα μάθημα τρεις συνεχόμενες φορές. Ο φοιτητής έχει το δικαίωμα να απευθυνθεί στον κοσμήτορα/διευθυντή της σχολής και να εξεταστεί από επιτροπή από τρεις καθηγητές της σχολής που έχουν το ίδιο ή συναφές γνωστικό αντικείμενο. Από την επιτροπή εξαιρείται ο εξεταστής διδάσκων. Με αυτό τον τρόπο θα ληφθούν τυχόν παρεξηγήσεις και «κολλήματα» φοιτητών σε μαθήματα όπου για κάποιο λόγο αδικούνται από τον καθηγητή.
Η αξιολόγηση του καθηγητή και του μαθήματος γίνεται πιο ουσιαστική. Οι φοιτητές, κατά την διαδικασία της αξιολόγησης, μπορούν να κρίνουν εάν είναι ικανοποιημένοι από τη πορεία του μαθήματος και του διδάσκων. Αν ένας καθηγητής αποκτήσει κακή αξιολόγηση, μπορεί να υποστεί κυρώσεις στο ακαδημαϊκό του μέλλον.
Νέα ιδιότητα ως «Φιλοξενούμενος Φοιτητής» αποκτούν οι φοιτητές διακινούμενοι μεταξύ ελληνικών και ομοταγών αλλοδαπών ιδρυμάτων στο πλαίσιο εκπαιδευτικών ή ερευνητικών προγραμμάτων συνεργασίας. Για παράδειγμα, ένας φοιτητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης θα μπορεί να συμμετέχει σε ερευνητικό πρόγραμμα συνεργασίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και να εγγραφεί ως «Φιλοξενούμενος Φοιτητής» με ότι προνόμια ορίζει ο κανονισμός του ιδρύματος. Ο φοιτητής δεν θα μπορεί να λάβει ακαδημαϊκό τίτλο από το ίδρυμα που τον φιλοξενεί, αλλά να μετέχει σε ερευνητικές ή εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
Ένα άλλο θέμα που θίγεται είναι το Πανεπιστημιακό Άσυλο. Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο, αρμόδιος για το άσυλο και την φύλαξη του ιδρύματος είναι ο πρύτανης/πρόεδρος. Δηλαδή, σε περίπτωση ανάγκης η Ελληνική Αστυνομία μπορεί να παρέμβει με την άδεια του πρύτανη. Καταργείται ο χωροταξικός ορισμός του ασύλου. Με αυτό τον τρόπο ελπίζει η φοιτητή κοινότητα να παταχθούν φαινόμενα όπως εισβολή κουκουλοφόρων σε περιόδους πορειών και φασαριών.
Και τέλος, θα συνεχιστούν ενέργειες για την κατάργηση και συγχώνευση Τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ σε όλη τη χώρα, γεγονός που θα εξοικονομήσει χρήματα που μπορούν να αξιοποιηθούν καλύτερα στον τομέα της Παιδείας.