Με αυτόφωρο και καταδίωξη των διωκτικών αρχών τιμωρούνται όσοι βασανίζουν ζώα, ζητεί με ερμηνευτική εγκύκλιο της νομοθεσίας προστασίας των ζώων ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ρούσσος – Εμμανουήλ Παπαδάκης ανοίγοντας ομπρέλα προστασίας στους τετράποδους αδέσποτους και μη.
Ερμηνεύοντας τον Ν. 4039/2012 ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος τονίζει τις σοβαρές ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται για βασανισμό, κακοποίηση, κακή και βάναυση μεταχείριση οποιουδήποτε είδους ζώου, καθώς και οποιαδήποτε πράξη βίας κατ’ αυτού, όπως ιδίως η δηλητηρίαση, το κρέμασμα, ο πνιγμός, το κάψιμο, η σύνθλιψη και ο ακρωτηριασμός. Μόνο σε εξαίρετες περιπτώσεις θεραπευτικού σκοπού, όπως η στείρωση, δεν θεωρείται ακρωτηριασμός.
Σε περίπτωση τραυματισμού ζώου συντροφιάς σε τροχαίο ατύχημα, ο υπαίτιος υποχρεούται να ειδοποιήσει άμεσα τον οικείο Δήμο, προκειμένου να παρασχεθεί στο τραυματισμένο ζώο η απαραίτητη κτηνιατρική φροντίδα.
Εκτός από την κακοποίηση με κάποια πράξη βίας υπάρχει και η παθητική κακοποίηση, όπως η έλλειψη καταλύματος, το ακατάλληλο κατάλυμα ή τα στενά κλουβιά, η μόνιμη αλυσόδεση, η ακατάλληλη τροφή, η μόνιμη παραμονή σε μπαλκόνια, ταράτσες, η έλλειψη νερού ή νερού μη κατάλληλου, χώροι μη στεγνοί και καθαροί, προστατευόμενοι από τις καιρικές συνθήκες, η έλλειψη φροντίδας για κτηνιατρική περίθαλψη σε περίπτωση ασθενειών τους, αλλά και τον τακτικό εμβολιασμό και την αποπαρασίτωσή τους και η έλλειψη καθημερινής άσκησης και περιπάτου.
Ως αρμόδια όργανα βεβαίωσης των παραβάσεων ορίζονται με το Ν. 4039/12 η Δημοτική Αστυνομία, η θηροφυλακή των κυνηγετικών συλλόγων, καθώς και οι υπάλληλοι των τελωνείων και των Σταθμών Υγειονομικού Ελέγχου.
Αν δεν λειτουργεί η υπηρεσία της Δημοτικής Αστυνομίας, αρμόδια είναι κάποια από τις υπόλοιπες υπηρεσίες του Δήμου. Συνεπώς, όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, η βούληση του νομοθέτη ήταν να αφαιρέσει την αρμοδιότητα αυτή από την Ελληνική Αστυνομία και να την αναθέσει, αποκλειστικά, στη Δημοτική Αστυνομία.